Listy do mistrza:  Naukowy wymiar korespondencji z Tadeuszem Czeżowskim

Władysława  Szulakiewicz

doi:10.36578/BP.2025.10.63

Published : 2025-12-21

Vol. 10 No. 3 (2025)

Letters to the Master

Władysława Szulakiewicz

https://orcid.org/0000-0001-8614-2955

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.63

The Scientific Dimension of Correspondence with Tadeusz Czeżowski

Abstract

Letters are one of the important ego-documents in scientific research. The aim of this article is to demonstrate the research value of correspondence with the eminent scholar Tadeusz Czeżowski. He was a professor at two universities: Vilnius and Toruń. The article presents the following issues: 1. Tadeusz Czeżowski – some facts from the scholar's biography, 2. Correspondence in the archival legacy of Tadeusz Czeżowski, 3. The scientific dimension of correspondence with T. Czeżowski on the example of selected letters. This text, based on the correspondence contained in Tadeusz Czeżowski's legacy held in the Nicolaus Copernicus University Archives, is only an attempt to synthesise the issue.

Keywords:

letters, scientific correspondence, Nicolaus Copernicus University Archives, Tadeusz Czeżowski

Most read articles by the same author(s)

Władysława Szulakiewicz, Child Cognition Versus Upbringing: The Pedological Activity of Józef Ciembroniewicz (1877–1929) , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 8 No. 2 (2023)
Władysława Szulakiewicz, Images from the Life of a Sociologist , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 10 No. 1 (2025)
Władysława Szulakiewicz, Pedagogical studies of Bishop Zygfryd Kowalski (1910-1995) , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 9 No. 1 (2024)
Władysława Szulakiewicz, Pedagogy for Catechists , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 10 No. 1 (2025)
Władysława Szulakiewicz, On the Art of Living in Letters , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 10 No. 1 (2025)
Władysława Szulakiewicz, Biografia naukowa jako rezultat współpracy z wydawnictwami , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 6 No. 1 (2021)

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Szulakiewicz, W. . (2025). Letters to the Master: The Scientific Dimension of Correspondence with Tadeusz Czeżowski. Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education], 10(3), 21–48. https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.63

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Spuścizna Tadeusza Czeżowskiego. Korespondencja, sygn. 309/VII/155-188.

Dzienniki, korespondencja wspomnienia

Kazimierz Twardowski, Dzienniki, do druku przygotował, wprowadzeniem i przypisami opatrzył R. Jadczak, t. 1–2, Warszawa–Toruń 1997.

Kazimierz Twardowski. Inedita, t. 6: Korespondencja Polska, cz. I, red. A. Brożek i J. Jadacki, Lublin 2024, s. 124-131.

Czeżowski T., Wspomnienia. (Zapiski autobiograficzne), https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/156290/edition/200636/content, dostęp: 1.12.2025.

Czeżowski T., Wspomnienia. ( Zapiski autobiograficzne ), w:Uczeni polscy o sobie, t. 1, red. M. Radzimińska, Warszawa 1988, s. 118-133.

Dziewulski W., Podróż z Wilna i pierwsze miesiące pobytu w Toruniu, w: Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników, red. A. Tomczaka, Toruń 1995, s. 43-57.

Opracowania

Czeżowski T., Kazimierz Twardowski jako nauczyciel w: Kazimierz Twardowski. Nauczyciel – uczony – obywatel, Lwów 1938, s. 7-12.

Czeżowski T., Przemówienie na uroczystości dnia 21 marca 1970 w Auli Uniwersytetu Toruńskiego, „Studia Filozoficzne”, 1970 nr 3, s. 297-302.

Czeżowski T., Elementy filozoficzne w pracach Kazimierza Sośnickiego, w: Profesor dr Kazimierz Sośnicki. Materiały na sesje naukową, Gdańsk 1977, s. 11-17.

Dąmbska I., Tadeusz Czeżowski, „Rozprawy Filozoficzne”, 21 (1969) z. 2, s. 5-19.

Dąmbska I., Tadeusz Czeżowski – jedność dzieła i osobowości, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 22 (1977) nr 1, s. 13-20.

Gumański L, Tadeusz Czeżowski 1889-1981) – filozof, profesor UMK, w: Toruńscy twórcy nauki i kultury (1945-1985), red. M. Biskup, A. Giziński, Warszawa 1989, s. 25-32.

Jadacki J, Sławni Wilnianie Filozofowie, z przedmową S. Świeżawskiego, Wilno 1994.

Jadczak R., Kazimierz Twardowski. Twórca szkoły lwowsko-warszawskiej, Toruń 1991.

Jadczak R., Mistrz i jego uczniowie, Warszawa 1997.

Jadczak R., Uwagi o działalności dydaktycznej Tadeusza Czeżowskiego, „Edukacja Filozoficzna”, 16 (1998) s. 329-342.

Jadczak R., Przyczynek do działalności Profesora Tadeusza Czeżowskiego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie „Ruch Filozoficzny”, 1991, nr 1, s. 7–12.

Jadczak R., Z działalności dydaktycznej Tadeusza Czeżowskiego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, „Edukacja Filozoficzna”, 14 (1992) s. 187-190.

Karpiesiuk R., Spuścizna rękopiśmienna Tadeusza Czeżowskiego, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia”, 25 (1991) s. 99-112.

Karpiesiuk R., Tadeusz Czeżowski w świetle toruńskich archiwaliów, w: Tadeusz Czeżowski (1889-1981). Dziedzictwo idei: logika-filozofia-etyka, Toruń 2002, s. 211-217.

Katalog rozpraw doktorskich Uniwersytetu Mikołaja Kopernika za lata 1946–2015, t. 1–2 , Toruń 2024.

Konstańczak S., „Oby nie gasła pochodnia myśli filozoficznej” – spotkania uczniów Twardowskiego w rocznicę śmierci Mistrza, „Filo-Sofija”, 40 (2018) nr 1, s. 79-97.

Kupczewska M., Tadeusz Czeżowski- pierwszy polski Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata,https://poranny.pl/tadeusz-czezowski-pierwszy-polski-sprawiedliwy-wsrod-narodow-swiata/ar/c1-17406095, dostęp: 20.06.2025.

Materiały działalności naukowej Tadeusza Czeżowskiego: cz. 1, https://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/publication/156374/edition/209160/content, dostęp: 20.06.2025; z.2, t. 1: https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/156375/edition/210228, dostęp: 20.06.2025.

Polskie zjazdy filozoficzne, red. R. Jadczak, Toruń 1995.

Spuścizna Tadeusza Czeżowskiego, https://www.archiwum.umk.pl/panel/wp-content/uploads/2019/09/Spuscizna_Tadeusza_Czezowskiego.pd, dostęp: 20.06.2025.

Szulakiewicz W., Za przykładem mistrza: Tadeusza Czeżowskiego służba uniwersytetowi i nauce, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 47 (2010) s. 109–127.

Szulakiewicz W., O uczących i uczonych, Toruń 2014.

Szulakiewicz W., Korespondencja w badaniach historii edukacji i nauki Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe, Toruń 2015, s. 25-51.

Szulakiewicz W., Bronisław Trentowski w życiu prywatnym. Autoportret filozofa w listach, w: Badania biograficzne w pedagogice. Studia źródłowe i bibliograficzne, Toruń 2016, s. 29-45.

Szulakiewicz W., Pedagogika na Uniwersytecie Stefana Batorego, Toruń 2019.

Szulakiewicz W. ,Instytucjonalizacja pedagogiki w Uniwersytecie Stefana Batorego. W osiemdziesiątą rocznicę powołania Katedry Pedagogiki, w: 100 lat polskiej oświaty (1918- 2018), red. H. Markiewicz i I. Czarnecka, Warszawa 2019, s. 9-19.

Szulakiewicz W., Mistrz kształcenia pedagogicznego. Kazimierz Sośnicki w okresie toruńskim, Kraków 2025.

Perzanowski J., Izydora Dąmbska 1904-1983, Kraków 2001.

Tadeusz Czeżowski (1889-1981): dziedzictwo idei: logika – filozofia - etyka, red. W. Tyburski, R. Wiśniewsk, Toruń 2002.

Stróżewski W., Profesor Izydora Dąmbska jako historyk filozofii, „Ruch Filozoficzny”, 36 (1978) nr 2-4.

Woleński J., Filozoficzna Szkoła Lwowsko ¬Warszawska, Warszawa 1985, wyd. 2, Warszawa 2023.

Zamojska D., Akademicy i urzędnicy. Kształtowanie ustroju państwowych szkół wyższych w Polsce 1915-1920, Warszawa 2009.