Czas i myślenie w kategoriach teoretycznych: Konteksty antropologiczno-metodologiczne a specyfika badań biograficznych

Alina Wróbel

doi:10.36578/bp.2021.06.35

Published : 2021-12-08

Vol. 6 No. 1 (2021)

Time and Thinking in Theoretical Terms

Alina Wróbel

https://orcid.org/0000-0002-8675-035X

DOI: https://doi.org/10.36578/bp.2021.06.35

Anthropological and Methodological Contexts and the Specificity of Biographical Research

Abstract

The paper concerns the specificity of biographical research, analyzed in the context of the concept of time and thinking in the theoretical categories. The above-mentioned perspectives have an anthropological and methodological dimension and emphasize the interpretative dimension of this research approach. The aim of the paper is to emphasize the importance of the theory of thinking formulated by Philip C. Salzman based on contemporary socio-cultural anthropology – for the practice of biographical research. In this case, the theory is developed from the epistemological perspective, and indicates a specific status and direction of research, as well as the interpretations that result from it. The paper is a proposal of an application of, what Wojciech J. Burszt calls, ‘the foundations of anthropologically determined knowledge’, into the space of biographical research. In this perspective, time is an example of the category that categorizes phenomena/ experience in relation to biography and its individual and socio-cultural contexts.

Keywords:

biographical research, time as a category, anthropological contexts, thinking in theoretical categories

Most read articles by the same author(s)

Alina Wróbel, Space or place? , Biografistyka Pedagogiczna: Vol. 7 No. 2 (2022): Biografia w miejscu/miejsce w biografii

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Wróbel, A. (2021). Time and Thinking in Theoretical Terms: Anthropological and Methodological Contexts and the Specificity of Biographical Research. Biografistyka Pedagogiczna, 6(1), 279–294. https://doi.org/10.36578/bp.2021.06.35

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Adam B., Czas, tłum. M. Dera, Warszawa 2010.

Antropologia doświadczenia, red. V.W. Turner, E.M. Bruner, tłum. E. Klekot, A. Szurek, Kraków Kraków 2011.

Bańka J., Życie człowieka jako istnienie czasie, w: Czas w życiu człowieka, red. K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała, Katowice 2010, s. 38–50.

Bauman Z., K. Tester, O pożytkach z wątpliwości. Rozmowy z Zygmuntem Baumanem, przeł. E. Krasińska, Warszawa 2003.

Bruner E.M., Przeżycie i jego ekspresje, w: Antropologia doświadczenia, red. V.W. Turner, E.M. Bruner, tłum. E. Klekot, A. Szurek, Kraków 2011, s. 11–40.

Brzezińska A., Dzieciństwo i dorastanie: korzenie tożsamości osobistej i społecznej, w: Edukacja regionalna, red. A.W. Brzezińska, A. Hulewska, J. Słomka, Warszawa 2006, s. 47–77.

Burszta W.J., Wprowadzenie do wydania polskiego, w: P. C. Salzman, P. C. Rice, Myśleć jak antropolog, Gdańsk 2009, s. 7–15.

Czas i miejsca w biografii. Aspekty edukacyjne, red. E. Dubas, A. Gutowska, seria: Biografia i badanie biografii, t. 5, Łódź 2017.

Czerniak S., Kontyngencja, tożsamość, człowiek. Studia z antropologii filozoficznej XX w., Warszawa 2006.

Denzin N.K., Reinterpretacja metody biograficznej, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa 1990, s. 55–71.

Dilthey W., Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, tłum., oprac. i posł. red. E. Paczkowska-Łagowska, Gdańsk 2004.

Dubas E., Wprowadzenie do tematyki tomu, w: W stulecie metody biograficznej. Refleksje i przykłady badań z perspektywy polsko-frankofońskiej, red. E. Dubas, A. Słowik, seria Biografia i badanie biografii, t. 7, Łódź 2020.

Frankl V.E., Lekarz i dusza. Wprowadzenie do logoterapii i analizy egzystencjalnej, tłum. R. Skrzypczak, Warszawa 2017.

Golka M., Sekrety ludzkiego czasu, Warszawa 2021.

Górniewicz J., Kategorie pedagogiczne: odpowiedzialność, podmiotowość, samorealizacja, tolerancja, twórczość, wyobraźnia, Olsztyn 1997.

Griese H. M., Wstęp, w: Uniwersalia w międzykulturowym porównaniu. Studium polsko-niemieckie, red. E. Dubas, H.M. Griese, M. Dzięgielewska, Łódź 2008, s. 5–8.

Haeffner G., Wprowadzenie do antropologii filozoficznej, tłum. W. Szymona, Kraków 2006.

Hann C., Antropologia społeczna, tłum. S. Szymański, Kraków 2008.

Husserl E., Wykłady z fenomenologii wewnętrznej świadomości czasu, tłum. J. Sidorek, wstęp A. Półtawski, Warszawa 1989.

Kaniowska K., Heurystyczna wartość wiedzy antropologicznej, w: Zanikające granice. Antropologizacja nauki i jej dyskursów, red. A. Pomieciński, S. Sikora, Poznań 2009, s. 19–41.

Koczanowicz L., Polityka czasu. Dynamika tożsamości w postkomunistycznej Polsce, Wrocław 2009.

Kopka J., Czas a moralność. Od filozoficznych do socjologicznych koncepcji czasu, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Socjologia”, 40 (2012) s. 33–47.

Kowalski M., Viktora Emila Frankla konstrukty wartościujące człowieka. Analizy i refleksje, „Biografistyka Pedagogiczna”, 6 ( 2021) nr 1, s. 17–33, DOI: 10.36578/BP.2021.06.03.

Kubinowski D., Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk 2010.

Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, tłum. J. Nowotniak, Warszawa 2001.

Lalak D., Podejście biograficzne (biograficzność) w naukach o wychowaniu. Trzy perspektywy dyskursu, w: Podstawy metodologii badań w pedagogice, red. S. Palka, Gdańsk 2010, s. 257–280.

Lani-Bayle M., Opowieści biograficzne i ich przyszłość – ważąc słowa, w: W stulecie metody biograficznej. Refleksje i przykłady badań z perspektywy polsko-frankofońskiej, red. E. Dubas, A. Słowik, seria: Biografia i badanie biografii, t. 7, Łódź 2020, s. 71–84.

Lewartowska-Zychowicz M., Między pojęciem a kategorią (perspektywa dynamicznego ujmowania wiedzy o wychowaniu), Kraków 2001.

Murawska E., Barwy nauczycielskiej codzienności, w: Codzienność szkoły. Nauczyciel, red. M. J. Łukasik, I. Nowosad, M. Szymański, Kraków 2014, s. 99–109.

Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2002.

Nowak-Dziemianowicz M., Edukacja i wychowanie w dyskursie nauki i codzienności, Kraków 2012.

Odrowąż-Coates A., Autobiographical Experience As a Tool of Ethnographic Study into the Hidden World of Saudi Women (Autobiografia jako narzędzie badań etnograficznych i klucz do ukrytego świata saudyjskich kobiet), „Pedagogika Społeczna”, 13 (2014) nr 1 (51), s. 45–55.

Paczkowska-Łagowska E., O historyczności człowieka. Studia filozoficzne, Gdańsk 2012.

Ricoeur P., Język, tekst, interpretacja: wybór pism, Warszawa 1989.

Ryk A., W poszukiwaniu podstaw pedagogiki humanistycznej. Od fenomenologii Edmunda Husserla do pedagogiki fenomenologicznej, Kraków 2011.

Safranski R., Czas. Co czyni z nami i co my czynimy z niego, Warszawa 2017.

Salzman P.C., P.C. Rice, Myśleć jak antropolog, tłum. O. i W. Kubińscy, wstęp W.J. Burszta, Gdańsk 2009.

Skrzyniarz R., „Czas i odległość, jakie znamy nie istnieją” – doświadczenia śmierci w biografii, „Biografistyka Pedagogiczna”, 1 (2016) nr 1, s. 177-192, DOI: 10.36578/BP.2016.01.11.

Sztumski W., Turboświat, pułapka przyspieszenia i ekologia czasu, w: Czas w życiu człowieka, red. K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała, Katowice 2010, s. 23–37.

Śliwerski B., Uniwersalizm jako metanarracja alternatywnego myślenia w/o edukacji (na przykładzie wybranych współczesnych koncepcji pedagogicznych), w: Uniwersalia w międzykulturowym porównaniu. Studium polsko-niemieckie, red. E. Dubas, H.M. Griese, M. Dzięgielewska, Łódź 2008, s. 55–74.

Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przeł. M. Gruszczyński i in., nauk. oprac. T. Gadacz, wstęp A. Bielik-Robson, Warszawa 2001.

Urbaniak-Zając D., Biograficzna perspektywa badawcza, w: Uczenie się z (własnej) biografii, red. E. Dubas, W. Świtalski, seria: Biografia i badanie biografii, t. 1, Łódź 2011, s. 11–27.