Lekcja cierpienia w biograficznym przekazie epistolograficznym osób starszych do młodszych pokoleń

Artur Fabiś; Katarzyna Sygulska; Katarzyna Zaremba

doi:10.36578/BP.2023.08.21

Data publikacji : 28-11-2023 — zaktualizowane 28-11-2023

Tom 8 Nr 1 (2023)

Lekcja cierpienia w biograficznym przekazie epistolograficznym osób starszych do młodszych pokoleń

Artur Fabiś

https://orcid.org/0000-0002-5624-6232

Katarzyna Sygulska

https://orcid.org/0000-0002-1799-6495

Katarzyna Zaremba

https://orcid.org/0000-0002-1019-094X

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2023.08.21

Abstrakt

Artykuł przedstawia wyniki badań empirycznych na temat cierpienia w doświadczeniach życiowych osób starszych. Celem badań było zrozumienie, jakie znaczenia nadają cierpieniu ludzie starzy. Celem był także dialog międzypokoleniowy – przekazanie młodym ludziom wiedzy płynącej z życia. Materiał badawczy stanowiły listy pisane przez seniorów do młodszych generacji, zastosowano jakościową analizę dokumentów wywołanych. W badaniach wzięły udział osoby, które ukończyły 60. rok życia, m.in. słuchacze uniwersytetu trzeciego wieku. List jest formą przedstawienia swojego wewnętrznego świata i ma charakter subiektywny. Analiza wyników badań zawiera takie obszary, jak: powszechność i akceptacja cierpienia, sens i oblicza cierpienia, lęk przed cierpieniem, strata bliskich oraz żałoba.

Słowa kluczowe:

cierpienie, listy, przekaz międzypokoleniowy, osoby starsze, starość

Inne teksty tego samego autora

Joanna Wnęk-Gozdek, Katarzyna Sygulska, Uczenie się z życia w narracjach biograficznych osób bezdomnych , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 8 Nr 2 (2023)
Katarzyna Sygulska, Zdarzenia krytyczne jako czynniki kształtujące doświadczenia życiowe , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 6 Nr 1 (2021)
Artur Fabiś, Barbara Zaremba-Żółtek , Agnieszka Sitko , Aleksandra Goncerz-Pięta, Duchowość kobiet w kontekście straty bliskiej osoby , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 9 Nr 1 (2024)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Fabiś, A., Sygulska, K., & Zaremba, K. (2023). Lekcja cierpienia w biograficznym przekazie epistolograficznym osób starszych do młodszych pokoleń. Biografistyka Pedagogiczna, 8(1), 617–640. https://doi.org/10.36578/BP.2023.08.21

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Andreoli V., Zrozumieć cierpienie. Aby ból ustąpił radości, tłum. M. Bielawski, Kraków 2009.

Bednarz-Łuczewska P., Łuczewski M., Podejście biograficzne, w: Badania jakościowe, t. 2: Metody i narzędzia, red. D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 91-110.

Biel S., Akceptacja cierpienia, 29 października 2019, https://jezuici.pl/2019/10/akceptacja-cierpienia/, dostęp: 6.06.2022.

Błachnio A., Potencjał osób w starości. Poczucie jakości życia w procesie starzenia się, Bydgoszcz 2019.

Bojanowicz A., Cierpienie jako niechciany aspekt życia człowieka i edukacyjna rola tanatogogiki, „Forum Oświatowe”, 22 (2010) nr 2(43), s. 99–110.

Całek A., Nowa teoria listu (Bibliothec), Księgarnia Akademicka, Kraków 2019, DOI: 10.12797/9788381380027.

Charmaz K, Teoria ugruntowana. Przewodnik praktyczny po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, Warszawa 2009.

Erikson E. H., The Life Cycle Completed, a Review, New York–London 1982.

Fabiś A., Troski egzystencjalne w starości. Ujęcie geragogiczne, Kraków 2018.

Frankl V., Homo Patiens, tłum. R. Czernecki, J. Morawski, Warszawa 1972.

Frankl V., Człowiek w poszukiwaniu sensu, Warszawa 2006.

Gibbs G., Analiza danych jakościowych, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa 2011.

Gretkowski A., Ból i cierpienie, Płock 2003.

Gutowska A., Człowiek w konfrontacji z cierpieniem – studium jednego przypadku, w: Człowiek wobec cierpienia, red. A. Fabiś, L. Wiatrowska, Z. Pucko, Warszawa 2016, s. 9–19.

Hermann W., Filozofia egzystencjalna, Warszawa 2001.

Jan Paweł II, Ewangelia cierpienia, Kraków 1997.

Jaspers K., Filozofia egzystencji, wyb. S. Tyrowicz, wstęp H. Saner, posłowie D. Lachowska, tłum. D. Lachowska, A. Wołkowicz, Warszawa 1990.

Keirse M., Smutek, strata, żałoba: jak sobie z nimi radzić? jak pomóc innym?, tłum. M. Wężowska, Radom 2004.

Kübler-Ross, E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, tłum. I. Doleżal-Nowicka, Poznań1998.

Kunzmann U., Baltes P. B., The Psychology of Wisdom: Theoretical and Empirical Challenges, w: A Handbook of Wisdom. Psychological Perspectives, red. R. J. Sternberg, J. Jordan, Cambridge 2005, s. 110–135.

Längle A., Cierpienie – wyzwanie egzystencjalne. Rozumienie, postępowanie i radzenie sobie z cierpieniem z perspektywy analizy egzystencjalnej, w: Wobec cierpienia, red. R. Jaworski, A. Rusak, W. Simon, Płock 2004, s. 219–236.

Lévinas E., Czas i to, co inne, tłum. J. Migasiński, Warszawa 1999.

Lewis C. S., Problem cierpienia, tłum. A. Wojtasik, Kraków 2010.

Lichtman M., Qualitative Research for the Social Sciences (First), Los Angeles–London–New Delhi–Singapore–Washington 2014.

Mead M., Culture and Commitment: A Study of the Generation Gap, New York 2005.

Słownik psychologii, red. J. Siuta, Kraków 2009.

Steuden S., Psychologia starzenia się i starości, Warszawa 2011.

Sygulska K., Zdarzenia krytyczne jako czynniki kształtujące poczucie jakości życia osób starszych, Kraków 2020.

Szczepański J., Indywidualność i społeczeństwo, ,,Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 50 (1988) nr 3, s. 1–13.

Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 2011.

Trzebińska E., Negatywne uczucia. Koszty i pożytki, w: Wobec cierpienia. Konferencja Stowarzyszenia Psychologów Chrześcijańskich „Psychologia i psychoterapia wobec cierpienia”. Konstancin 21-23 marca 2003 roku, red. R. Jaworski, A. Rusak, W. Somon, Płock 2004, s. 85–98.

Uczenie się z biografii innych, red. E. Dubas, W. Świtalski, seria: Biografia i Badanie Biografii, t. 2, Łódź 2011.

Wódz J., Pokolenie. Komunikacja międzypokoleniowa. Kilka refleksji socjologa, w: Dialog międzypokoleniowy. Jubileusz 20-lecia Oświęcimskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, red. A. Łacina-Łanowski, A. Fabiś, Kraków 2019, s. 13-23.

Wójcik K., Ból ciała - ból psychiki. Paradygmat holistyczny, w: Ból i cierpienie, red. G. Makiełło-Jarża, Z. Gajda, Kraków 2006, s. 35–40.

Zych A. A., Człowiek wobec starości, Warszawa 1995.