Listy edukacyjne bł. Marceliny Darowskiej (1827-1911)

Lucyna Dziaczkowska

doi:10.36578/BP.2025.10.70

Data publikacji : 21-12-2025

Tom 10 Nr 3 (2025)

Listy edukacyjne bł. Marceliny Darowskiej (1827-1911)

Lucyna Dziaczkowska

https://orcid.org/0000-0002-6387-8609

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.70

Abstrakt

W tytule prezentowanego tekstu wskazano jako kluczowe, pojęcie „listu edukacyjnego”. Z tak określonym fenomenem utożsamiono wybrane przykłady bogatej twórczości epistolarnej bł. Marceliny Darowskiej, w których założycielka Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek, formułuje uwagi dotyczące edukacji (rozumianej jako „ogół uwarunkowań, procesów i działań”, sprzyjających integralnemu rozwojowi człowieka) pojedynczych osób, czy wspólnot i społeczności. W artykule przyjęto następujący sposób uporządkowania prowadzonej refleksji – z wybranych listów Darowskiej wyodrębniono trzy zasadnicze wątki: 1) poglądy na temat wychowania i zadań wychowawców 2) uwagi związane z formacją zakonną sióstr niepokalanek, 3) rady udzielane wychowankom. Artykuł ten jest próbą odpowiedzi na pytanie: Jakie walory edukacyjne (sprzyjające – z założenia – rozwojowi adresatów listów i osób w nich wskazanych), płyną ze spuścizny epistolarnej, pozostawionej przez Marcelinę Darowską?

Słowa kluczowe:

Marcelina Darowska, edukacja, list edukacyjny

Inne teksty tego samego autora

Lucyna Dziaczkowska, Rozwój mowy i wychowanie językowe dziecka w wieku przedszkolnym w perspektywie biografii Stefana Szumana (1889-1972) , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 8 Nr 2 (2023)
Lucyna Dziaczkowska, Szkic do biografii pedagogicznej Bogdana Nawroczyńskiego , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 7 Nr 1 (2022)
Lucyna Dziaczkowska, Instytucjonalny wymiar pedagogicznej biografii bł. Marceliny Darowskiej (1827–1911) , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 10 Nr 2 (2025)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Dziaczkowska, L. (2025). Listy edukacyjne bł. Marceliny Darowskiej (1827-1911). Biografistyka Pedagogiczna, 10(3), 387–413. https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.70

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Źródła

Archiwum Zakonne Sióstr Niepokalanek w Szymanowie

Listy Marceliny Darowskiej do różnych osób.

Opracowania

Całek A., Nowa teoria listu. Kraków 2019.

Chmielewski M., Wstęp, w: M. Darowska, Pisma, t. I, Autobiografia duchowa, red. M. Chmielewski, Lublin 2025.

Dziaczkowska L., Instytucjonalny wymiar pedagogicznej biografii bł. Marceliny Darowskiej (1827-1911), „Biografistyka Pedagogiczna”, 10 (2025) nr 2, s. 85–109, DOI: 10.36578/BP.2025.10.21.

Gałkowski S., Długomyślność. Wprowadzenie do filozofii wychowania. Kraków 2016.

Hejnicka-Bezwińska T., Konsekwencje badawcze wynikające z uznania dyskursów edukacyjnych przedmiotem pedagogiki, w: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, red. D. Kubinowski, M. Nowak, Kraków 2006, s. 83-96.

Jordan A. (s. M. Grażyna od Wszechpośrednictwa NMP), System pedagogiczny bł. Matki Marceliny Darowskiej, Szymanów 2007.

Jadacka H., Markowski A., Zdunkiewicz-Jedynak D., Poprawna polszczyzna. Hasła problemowe, Warszawa 2008.

Knop M., Wychowanie dziewcząt w działalności i poglądach bł. Marceliny Darowskiej, „Biuletyn Historii Wychowania”, 34 (2016) s. 101-115.

Kolbuszewska J., Listy prywatne jako źródło do badań nad przeszłością. Kilka uwag o potencjale informacyjnym, ograniczeniach, sposobach wykorzystania, w: Przedmiot, źródła i metody badań w biografii, red. R. Skrzyniarz, L. Dziaczkowska, D. Opozda, Lublin 2016, s. 253-254.

Kosyra-Cieślak H., Szymczak R., Siostry Niepokalanki, Poszłam siać do Polski … i wzeszło. 150 lat pracy Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek, t. 1, Szymanów 2004.

Kosyra-Cieślak H., Szymczak R., Siostry Niepokalanki, Poszłam siać do Polski… i wzeszło. 150 lat pracy Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek, t. 2, Szymanów 2005.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993.

Kwieciński Z., Edukacja w galaktyce znaczeń, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019.

Kwieciński Z., Socjopatologia edukacji, Olecko 1995.

Lalak D., List – funkcje i potencjał biograficzny, w: D. Lalak, A. Ostaszewska, Źródła do badań biograficznych. Listy – Dzienniki – Pamiętniki – Blogi – Materiały wizualne, Warszawa 2016, s. 19-56.

Łobacz M., O wychowaniu „nowego człowieka” w myśli i praktyce wychowawczej Marceliny Darowskiej i ks. Franciszka Blachnickiego, „Polska Myśl Pedagogiczna”, 9 (2023) nr 1, s. 121-136, DOI: 10.4467/24504564PMP.23.006.18235.

Młynarczuk A., Emilia Cyfrowicz (1835–1923) – siostra Maria Emilia od Aniołów. Szkic do portretu niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników, „Studia Polonijne”, 38 (2017) 21-36, DOI: 10.18290/sp.2017.2.

Młynarczuk A., Portret Emilii Cyfrowicz 1835–1923 (s. Marii Emilii od Aniołów) na tle pierwszych niepokalańskich Zakładów Naukowo-Wychowawczych (do objęcia przełożeństwa w Jarosławiu w 1885 roku), „Galicja. Studia i Materiały”, 19 (2024) s. 251-253.

Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 2001.

Rokoszny J., System wychowawczy Marceliny Darowskiej, Radom 1928.

Rynio A., Jaroszuk Z., System wychowawczy dziewcząt Marceliny Darowskiej, „Roczniki Nauk Społecznych”, 21 (1993) nr 2, s. 21-31.

Skórzewska G., Pedagogika. Podręcznik opracowany na podstawie notatek z konferencji i wykładów m. Marceliny Darowskiej, przez nią autoryzowany, Jazłowiec 1911.

Strasburger A., Znałam Błogosławioną… Rys biograficzny siostry Marty Wołowskiej, w: Błogosławiona Lublinianka Marta Wołowska (1879-1942) świadek wiary, red. M. Chmielewski, Lublin 2012.

Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, t. 2, cz. 1, Lublin 1995.

Żmichrowska M. J., Pedagogia niepokalanek (Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny), w: Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych. Historia i współczesność, t. 2, red. J. Kostkiewicz, K. Misiaszek, Kraków 2013, s. 223-244.